O musace jeszcze nie pisałam więc czas nadrobić tą zaległość...

Okazuje się że musaka uznawana przez wiele osób za danie greckie, dotarła do Grecji dopiero w XX wieku a wcześniej była już znana w wielu krajach, zwłaszcza wschodnich. Grecka wersja musaki pod beszamelem została opublikowana w 1910 roku w książce kucharskiej greckiego szefa kuchni Nikolaosa Tselemente. Do dnia dzisiejszego książka kucharska zwana powszechnie Tselemente znajduje się w wielu greckich domach - oczywiście mam ją i ja z domu rodzinnego męża.

W Persji musakę robiono z baraniny i bakłażanów.
W Egipcie musaka to danie warstwowe z bakłażanów, zielonej papryki i mięsa mielonego w sosie pomidorowym.
W Libanie musakę robi się z bakłażanów, cieciorki i ziemniaków w sosie pomidorowym. Jako dodatek podaje się kus-kus.
W Turcji natomiast musaka to mieszanka z bakłażanów, mięsa mielonego (z baraniny lub wołowiny) i papryki w sosie pomidorowym. Jako dodatek podaje się ryżowy pilaw.
Musaka znana jest także na Bałkanach.

Ale przejdźmy do greckiej musaki...
Musaka to zapewne najbardziej lubiana przez Greków zapiekanka. Często gości na greckich stołach - zwłaszcza latem, gdy bakłażany, pomidory i cukinie rosną w ogrodach.

Najczęściej musaka robiona jest z bakłażanów i ziemniaków ale w różnych regionach Grecji można spotkać się również z musaką z cukinii lub pomidorów.
Jednym słowem jest to warstwowa zapiekanka z warzyw i mięsa mielonego, pod beszamelem. Możecie wybrać zarówno bakłażany, cukinie, paprykę czy pomidory. Pierwsza spodnia warstwa powinna jednak być z ziemniaków, dzięki nim cała zapiekanka "trzyma się", łatwiej ją pokroić i podać.

Ze zrobieniem musaki jest trochę zachodu ale warto na pewno, jest to pyszne i sycące danie.

Składniki: (ilość zależna od ilości osób i wielkości blachy do pieczenia)

• bakłażany lub cukinie średniej wielkości (na 2 warstwy)
• ziemniaki (na 1 warstwę)
• papryka lub pomidory (nie koniecznie)
• mięso mielone dobrej jakości, najlepiej wołowe (na dużą blachę 1-1,5 kg) ugotowane w greckim sosie pomidorowym (link do przepisu poniżej)
• oliwa
• sos beszamelowy do zapiekanek (przepis poniżej)
• tarty ser (najlepiej twardy)
• sól, pieprz do smaku

Wykonanie:

• Bakłażany lub cukinie myjemy. Obieramy skórkę jeśli jest twarda. Kroimy bakłażany w plastry na grubość niecałego centymetra (jeśli są małe można pokroić je w poprzek, jeśli duże kroimy na pół, usuwamy łyżką nadmiar pestek a potem kroimy w plastry).
• Pokrojone bakłażany smażymy krótko z obu stron na złoty kolor na rozgrzanym oleju. Usmażone układamy na papierze lub sicie żeby odsączyć nadmiar oleju.
• Obrane ziemniaki również kroimy w grubsze plastry i smażymy z obu stron na złoty kolor podobnie jak bakłażany.

Tip: Żeby zapiekanka nie była zbyt tłusta warzywa można podpiec w piekarniku (lekko skropione oliwą).

• Mięso mielone przyrządzamy osobno w greckim sosie pomidorowym.

• Gdy warzywa i mięso mielone mamy już gotowe, robimy sos beszamelowy do greckich zapiekanek i nie tylko.

SOS BESZAMELOWY DO GRECKICH (I NIE TYLKO) ZAPIEKANEK:

  Sos beszamelowy (besamel) w kuchni greckiej wykorzystywany jest do zapiekanek (np mussaka, pasticio) oraz do zapiekanych czy faszerowanych warzyw (np bakłażany, kabaczki, brokuły i wiele innych). Beszamel na wierzchu potrawy zabezpiecza ją przed wysuszeniem i przypaleniem, będąc równocześnie smacznym dodatkiem jeśli go odpowiednio przyprawimy i upieczemy. Sos beszamelowy można kupić w proszku (jak wiele innych sosów), jego przygotowanie jest szybsze i łatwiejsze, jednak wiadomo że najlepszy i najsmaczniejszy jest ten zrobiony własnoręcznie.

Składniki na domowy sos beszamelowy (na dużą blachę):

• 6 łyżek masła lub masła roślinnego dobrej jakości
• 7-8 płaskich łyżek mąki pszennej
• 2 szklanki mleka
• 2 żółtka
• sól i pieprz do smaku
• tarta gałka muszkatołowa do smaku
• tarty ser żółty (najlepiej twardy i ostry) według uznania

Przygotowanie:

• Mleko doprowadzamy do wrzenia w dowolnym naczyniu uważając żeby nie wykipiało.
• Na patelni lub w garnku rozpuszczamy masło.
• Do rozpuszczonego masła wsypujemy mąkę i mieszamy szybkimi ruchami (ja używam trzepaczki do jajek) aż składniki się połączą (powstanie gęsta "klucha").

• Do przesmażonej mąki wlewamy powoli gorące mleko cały czas mieszając (trzepaczką do jajek). Na małym ogniu podgrzewamy całość kilka minut aż składniki się połączą i sos zgęstnieje. Konsystencja powinna być podobna do budyniu.
• Zdejmujemy naczynie z ognia, dodajemy 2 żółtka i mieszamy dokładnie. Doprawiamy solą, pieprzem i gałką muszkatołową do smaku, znowu mieszamy dokładnie i próbujemy.

Gdy i beszamel mamy gotowy przystępujemy do przygotowania naszej musaki.

• Teraz kolej na blachę do pieczenia, nie trzeba smarować jej tłuszczem, warzywa są smażone lub podpieczone, więc się nie przykleją.
• Układamy najpierw warstwę ziemniaków, druga warstwa to bakłażany lub cukinie, następnie mięso mielone, dalej druga warstwa bakłażanów, na niej pozostałe mięso mielone a na samej górze sos beszamelowy, który rozprowadzamy dokładnie szpatułką. Można dodać warstwę pomidorów lub papryki.

• Posypujemy tartym serem. Można dać ser również pod beszamel.
• Pieczemy (170 stopni) aż beszamel się pięknie zrumieni i będzie wyglądał jak ciasto a w całym domu będzie się unosił cudowny zapach greckiego lata.

• Kroimy po przestygnięciu (gorąca zapiekanka będzie się rozlatywać).

Musakę podaje się w większych kawałkach, z dużej blachy wychodzi 12 porcji. Dla dużych głodomorów proponuję frytki (jako dodatek na sposób grecki) a dla wszystkich zdrową sałatkę.

Post jest kontynuacją serii zapoczątkowanej artykułem Wpływ kuchni tureckiej na kuchnię grecką i zgłaszam go do konkursu #tematygodnia #47 (temat 3).

Artykuł dedykuję @gandalf z małżonką, życząc raz jeszcze udanego i zasłużonego wypoczynku na "mojej wyspie" :)

Zdjęcia własne by @grecki-bazar-ewy.

Korzystałam tej strony.