Imiona greckie czyli galimatias.

Imiona greckie to galimatias. Są powtarzane w kółko bo dzieciom daje się imiona po dziadkach. Jest to zakorzeniona tradycja i Grecy są do niej przyzwyczajeni ale my niekoniecznie. Jeśli zawołacie na ulicy Janis (Joanis czyli Jan) odwróci się 1/3 osób rodzaju męskiego, kolejna 1/3 odwróci się na zawołanie Kostas (Konstantinos) a na Korfu jak zawołacie Spyros (Spirydon - od Świętego Spirydona patrona wyspy) to odwróci się większa męska połowa miasta a nawet całej wyspy.

Agios Georgios (Święty Jerzy)

Nowo narodzone dziecko nie ma imienia aż do momentu Chrztu Świętego. Na chłopców woła się bebis a na dziewczynki beba. W języku polskim powiedziałoby się "niemowlę" dla obojga płci, w języku greckim istnieje rodzaj męski i żeński. W Akcie Urodzenia dziecka również do momentu Chrztu Świętego nie ma podanego imienia, w rubryce "Imię" podaje się "nieochrzczony". Po Chrzcie, który odbywa się późno tzn gdy dziecko ma co najmniej roczek, zmienia się dane w jego Akcie Urodzenia przedkładając Akt Chrztu w Urzędzie Stanu Cywilnego. Jeśli rodzina planuje w krótkim czasie dwoje dzieci, często chrzci się je razem. Byłam gościem na Chrzcie 4-rocznego chłopczyka i 8-miesięcznej dziewczynki. Chrzest w kościele greckim jest połączony z Komunią Świętą, jest to więc podwójna uroczystość. Po Chrzcie pod kościołem organizowany jest piknik z muzyką, przekąskami i napojami, również alkoholem i mnóstwem słodyczy. Później rodzina i goście przenoszą się do wynajętej restauracji na obiadokolację i dalsze chwile radości.

Ale wróćmy do imion greckich. Jak wspomniałam dziecko dostaje imię po dziadkach ale też każde typowo greckie imię należy do jakiegoś Świętego. Święty współimiennik jest oczywiście patronem. Zazwyczaj są nieporozumienia rodzinne, po których dziadkach nowo narodzone dziecko powinno dostać imię. Tutaj pierwszeństwo mają zmarli dziadkowie. Gdy  rodzi się pierwszy wnuk, najczęściej dostaje imię po dziadku z linii ojca, chyba że imię to już zostało nadane kuzynowi narodzonego dziecka. Jeśli w małżeństwie są 2 dziewczynki, noszą one imiona po obydwóch babciach. Jeśli chłopcy to po dziadkach ale to imiona dziadków są nadawane w pierwszej kolejności nawet jeśli nie ma potomka płci męskiej. Działa to w ten sposób, że każde imię męskie ma odpowiednik żeński a jeśli go nie ma to zawsze można go stworzyć. Np od imienia Christos, żeński odpowiednik to Christina lub Christiana, od Wasilij - Wasiliki lub Wasiliana, od Spirydon - Spirydoula.

No i co teraz, jak większość osób ma podobne a wręcz te same imiona? Grecy są ze swoich imion bardzo dumni i nie widzą w tym żadnego problemu. W miejscowości w której mieszkam, wielu mężczyzn ma na imię Spyros ale 4 z nich ma również to samo nazwisko, jednym z nich jest mój małżonek. Dlatego przy adresie podaje się również imię ojca ale jak listonosz się spieszy to i tak dostajemy cudzą korespondencję.

W życiu codziennym rodziny nadają dzieciom zdrobnienia i w ten sposób dziecko, dla odróżnienia od współimienników, ma jakby inne imię niż w Akcie Urodzenia. Znałam wiele osób przez kilka lat nie mając pojęcia jakie jest ich prawdziwe imię. Kiedyś moja szefowa Dina częstowała ciasteczkami, wzięłam i podziękowałam. Był to dzień imienin Konstantina i Eleni, (jeśli ktoś ma imieniny to częstuje wszystkich dookoła małymi tortowymi ciasteczkami, które są dostępne w każdej cukierni, częstującemu należy złożyć imieninowe życzenia), nie miałam pojęcia że Dina to zdrobnienie od Konstantina, jak podsłyszałam że inne osoby składają jej życzenia wypytałam się o co chodzi i poszłam ja przeprosić oraz złożyć jej życzenia, na koniec śmiałyśmy się obie.

Z tymi zdrobnieniami to też nie do końca wiadomo od jakiego imienia pochodzą. Jeśli na mężczyznę wołają Akis to może to być zdrobnienie od zdrobnienia Christakis (od Christos=Krzysztof) ale też od Spyrakis (od Spiros czyli Spirydon, imię to ma jeszcze jedno zdrobnienie Pipis). Od kilkunastu lat znam jedną Greczynkę na którą wszyscy wołają Mantoula. Jakieś 3 lata temu, gdy pracowałyśmy razem w hotelu, szef swoim zwyczajem stanął na środku holu i zaczął wołać "Diamantyna!". O mało nie przeleciałam przez pulpit recepcji bo wychylałam się jak mogłam żeby zobaczyć która to dziewczyna ma tak na imię a ja jej nie znam... przyszła Mantoula. Diamantyna / Diamantoula / Mantoula. Jak można zniekształcić takie piękne imię? Zwłaszcza że innej Diamantyny nie ma w pobliżu... no cóż, to tylko moje rozważania.

Oprócz imion Świętych, imiona greckie mogą pochodzić także z mitologii. Np. Dionizios, Penelopi (Penelopa), Nafsika, Atina, Eleni (Helena), Kaliopi.

Inną grupą imion greckich są imiona oznaczające uczucia czy rośliny. Np. Eftychija (szczęście), Elpida (nadzieja), Irini ( pokój), Agapi (miłość), Lemonia (cytryna), Anti (kwiat), Fotini (oświecona, modne ostatnio zdrobnienie to Fej).

Dla nas obcokrajowców jest to z pewnością dziwne ale Grecy twardo stoją przy swojej tradycji (nie tylko tej z imionami) i nie zapożyczają innych imion. Dodatkową metodą na rozróżnianie osób o tym samym imieniu są oczywiście przezwiska. Wiele osób nosi je całe życie i z biegiem lat przezwisko wypiera imię nadane na Chrzcie.

Pomimo tych niedogodności imiona greckie zapewne zostaną nadal te same. Myślę, że się ze mną zgodzicie iż imiona greckie to galimatias...

A na koniec zagadka dla tych, którzy dobrnęli do końca: Jak ma na imię mój pierwszy wnuk?